De consumentenprijzen zijn in Spanje in maart voor het eerst sinds eind 2009 gedaald, wat de zorg opwekt dat landen in de periferie van de eurozone langdurig met deflatie te maken krijgen en dit het herstel in het valutablok zal ondermijnen.
Uit de voorlopige resultaten werd duidelijk dat de EU-geharmoniseerde consumentenprijsindex in maart op -0,2% uitkwam, in vergelijking tot diezelfde maand een jaar eerder, en versus een toename in februari van 0,1%.
De data maken van Spanje het nieuwste land dat in een deflatoire situatie is beland. De prijzen dalen in Griekenland al sinds begin vorig jaar, en Portugal rapporteerde afgelopen maand voor het eerst sinds 2009 een afname van de consumentenprijzen op jaarbasis.
Een langdurige periode van prijsdalingen in Portugal en Spanje kunnen ondernemingen aansporen de investeringsbesluiten uit te stellen en consumenten ongewild stimuleren om hun uitgaven te beperken, aangezien de prijzen op een later moment lager zullen liggen.
De Europese Centrale Bank (ECB) heeft aangegeven weinig risico van deflatie te zien voor de gehele eurozone, maar in de afgelopen weken zijn leden van de raad van bestuur van de centrale bank de risico’s meer openlijk gaan bespreken.
Op woensdag liet ECB-raadslid en gouverneur van de Spaanse centrale bank Luis Maria Linde, weten dat de monetaire toezichthouder klaarstaat en in staat moet zijn om maatregelen te nemen ter bestrijding van een deflatoire trend. Diezelfde dag zei Josef Makuch, raadslid van de ECB en gouverneur van de centrale bank van Slowakije, dat verscheidende ECB-beleidsmakers voor het aannemen van non-traditionele maatregelen zijn om te voorkomen dat het valutablok in een deflatoir klimaat belandt. Hij vertelde echter niet welke maatregelen dit zouden zijn.
Het statistiekbureau van de eurozone liet eerder deze maand weten dat de prijzen in februari met 0,7% zijn toegenomen, in vergelijking tot diezelfde periode een jaar eerder. De ECB heeft als doelstelling een inflatie van net onder de 2% te realiseren.
Deflatie zal een grote verandering zijn voor Spanje. De prijzen in het land hebben gewoonlijk boven die van het gemiddelde van landen in West-Europa gelegen, en door bezuinigingen aangedreven belastingverhogingen hebben in de afgelopen drie jaar een verdere impuls aan de prijzen gegeven. De druk begon af te nemen toen de Europese Commissie (EC) het land meer begrotingsvrijheid gaf, zelfs terwijl de langdurige periode van werkloosheid de consumptie zwaar onder druk zette.
Sommige analisten stellen dat de negatieve aanvankelijke publicatie over maart een tijdelijke uitschieter kan zijn. Reisorganisaties en andere ondernemingen hebben de neiging hun prijzen te verhogen met Pasen, wat volgende maand aanvangt. En omdat het Paasweekend vorig jaar in maart viel, waren de reiskosten dit jaar waarschijnlijk lager in maart dan ze vorig jaar waren, wat de algehele consumentenprijsindex naar beneden haalde, zegt Victor Echevarria, analist bij BNP Paribas.
Hoewel de daling van maart ‘ver onder de verwachting was’, verwacht Echevarria dat de prijzen later dit jaar herstellen, terwijl het economisch herstel in het land aan momentum wint.
Bron: door Ilan Brat. Vertaald en bewerkt door Ellen Proper; Dow Jones Nieuwsdienst